S.Ü.Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr.Hüseyin Muşmal,
Konya-Antalya demiryolu hattı projesinin aslında yeni bir proje olmadığını, 82 yıl öncesine dayandığını belirterek, “1928 yılında Bayındırlık Bakanlığı’na yapılan bir teklifin görüşülmesi sonrasında, Başbakanlık tarafından uygun görülen ve Cumhurbaşkanı M.Kemal tarafından imzalanan kararname ile teklifi kabul edilen projeye göre Konya-Antalya arasında inşa edilmesi uygun görülen demiryolu hattı Beyşehir’den geçiyor.”dedi.
BEYŞEHİR-Konya-Antalya hızlı tren projesi kapsamında inşa edilmesi beklenen tren hattının geçeceği açıklanan güzergaha, Beyşehir kamuoyunda tepkiler yükselirken, tartışma konusu olan demiryolu hattının 82 yıl önce Beyşehir’den geçmesinin öngörüldüğü yıllar sonra yapılan bir araştırma sonrasında gün yüzüne çıktı.
Daha uygun rakıma sahip olan Beyşehir-Gembos güzergahı yerine, hızlı tren hattının daha yüksek maliyet ortaya çıkaracağı ve rantbıl olmadığı ileri sürülen Seydişehir üzerinden geçirileceğinin açıklanması Beyşehir kamuoyunda tansiyonu iyice yükseltti.
AÇIKLANAN GÜZERGAH RANTABIL DEĞİL…
Aksaray’da, geçtiğimiz günlerde Konya-Antalya hızlı tren projesi hakkında açıklamalarda bulunurken, hattın Seydişehir ilçesi üzerinden geçeceği yönünde bilgiler veren Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Beyşehir’de adeta şimşekleri üzerine çekmişti.
Beyşehir’de, sözkonusu açıklamalar sonrasında görüş bildiren muhalefete mensup siyasi parti ve sivil toplum örgütü temsilcileri, basına da yansıyan açıklamalarıyla güzergaha tepki göstermişti.
Açıklamalarda, Beyşehir-Gembos güzergahının hızlı tren demiryolu hattı konusunda en mantıklı ve en uygun güzergah olduğu konusunda görüşler ön plana çıkarken, Seydişehir üzerinden demiryolu hattının geçmesinin yüksek rakım, yapım ve işletme maliyetinin yüksek olması nedeniyle rantabıl olmadığı belirtilmişti.
TARİHİ ÇALIŞMALAR DA BEYŞEHİR’İN TEZİNİ DOĞRULAR NİTELİKTE…
Beyşehir kamuoyundan bu yönde tepkiler yükselirken, demiryolu hattı güzergahı konusunda 82 yıl önce yapılan çalışmalar ve sonrasında ortaya çıkan tarihi belgeye yansıyan bilgiler de Beyşehir’in tezini doğrular nitelikte çıktı.
82 YILLIK PROJEDE,GÜZERGAHIN BEYŞEHİR’DEN GEÇMESİ ÖNGÜRÜLÜYOR…
Selçuk Üniversitesi (SÜ) Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi,Yrd.Doç.Dr.Hüseyin Muşmal, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Konya-Antalya demiryolu projesinin aslında yeni bir proje olmadığını, bu projenin 82 yıl önce de gündeme geldiğini bildirdi.
Yrd.Doç.Dr.Hüseyin Muşmal, “Konya-Antalya arasındaki demiryolu projesi 1928 yılında, yani bundan tam 82 yıl önce gündeme getirilmiştir. 1928 yılında Bayındırlık Bakanlığı’na verilen teklifte, sözkonusu demiryolu hattının Beyşehir’den geçmesi öngörülmektedir.”dedi.
KARARNAME HAZIRLANMIŞ, ATATÜRK ONAY VERMİŞ…
Yrd.Doç.Dr.Hüseyin Muşmal, o tarihlerde Bayındırlık Bakanlığı’na yapılan bir teklifin görüşülmesi sonrasında, Başbakanlık tarafından uygun görülen proje konusunda hazırlanan kararnamenin o dönemin Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal tarafından onaylanarak kabul edildiğini belirtti.
Projeye göre Konya-Antalya arasında inşa edilmesi uygun görülen demiryolu hattının Beyşehir’den geçmesinin öngörüldüğünü bildiren Yrd.Doç.Dr.Muşmal, yaptığı araştırmalar sonucunda Osmanlıca yazılı olan kararnamenin çekilmiş bir fotoğrafının kendi eline de ulaştığını ve bu tarihi belgeyi yıllardır arşivinde sakladığını vurguladı.
Yrd.Doç.Dr.Hüseyin Muşmal, 82 yıl önce hayata geçirilmesi için düğmeye basılan Konya-Antalya demiryolu projesi konusunda daha sonraki süreçte bir gelişme yaşanmadığını, ancak aradan geçen uzun yıllar sonrasında konunun bu defa hızlı tren projesi kapsamında günümüzde yeniden gündeme geldiğini söyledi.
TARİHİ KARARNAMEDE NELER YAZIYOR?
Muşmal, o günlerde yayımlanan Konya-Antalya demiryolu hattı projesine ait bilgilerin yer aldığı kararnamenin içeriği konusunda ise şu bilgileri verdi:
“1928 yılında, Fon Jallas grubunun vekili olan Eski Maliye Nazırlarından Hamid Ziya Paşa, Nafia Vekâleti’ne (Bayındırlık Bakanlığı) bir müracaat yapmış ve “Manavgat, Beyşehir, Konya, Aksaray, Kırşehir yolu güzergahından Ankara’ya ulaşmak üzere Konya-Antalya arasında bir demiryolu inşası projesini gündeme getirmiştir. Paşa, müracaatında demir yolunun nasıl ve ne şekilde yapılabileceği konusunda o zamanki Hükümete bazı tekliflerde bulunmuştur.
Hamid Ziya Paşa’nın bu projesi, Nafıa Vekâleti’nden (Bayındırlık Bakanlığı) Başvekâlete (Başbakanlığa) iletilmiş, proje hakkında Erkan–ı Harbiye Riyaseti’nin (Genel Kurmay Başkanlığı) de görüşü sorulmuştur. Erkan–ı Harbiye Riyaseti (Genel Kurmay Başkanlığı) projeyi oldukça önemsemiş, projenin çok uygun olduğu dile getirilmiş ve hatta güzergâh konusunda katkı yapmış ve bazı önerilerde bulunmuştur.
GENELKURMAY DA UYGUN GÖRMÜŞ…
Erkan–ı Harbiye Riyaseti (Genel Kurmay Başkanlığı) tarafından, Manavgat–Beyşehir–Konya–Aksaray–Kırşehir yoluyla Ankara’ya ulaşmak üzere planlanan demiryolu hattının, Aksaray’dan sonra Ankara’ya değil, Kayseri’ye yönlendirilmesi, böylece Arabsun, Nevşehir, Avanos, Ürgüp gibi kazalardan da geçirilmesinin askerlikçe uygun olduğu ve bunun iktisaden çok önemli görüldüğü ifade edilmiştir.
Ayrıca Manavgat–Beyşehir–Konya hattının inşası ile birlikte Beyşehir– Eğirdir ve Afyon–Dinar bağlantısının da sağlanması teklif edilmiştir. Böylece projenin hayata geçirilmesi sahil ile Konya arasındaki demiryolu irtibatının kurulmuş olacağı ve bu durumunda hem askeri hem iktisadi açıdan çok önemli olacağının altı çizilmiştir. Proje hükümet tarafından görüşülmüş ve hükümete hiçbir mali külfet oluşturmamak, dört ay içerisinde işe başlanarak uygun bir müddette bitirilmek koşulları ile projenin uygun olduğu belirtilmiş ve teklif usulünce muamele edilmesi tasvip ve kabul edilmiştir. Konu hakkındaki kararname, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ve İcra Vekilleri Heyeti üyeleri tarafından imzalanmış ve 9 Eylül 1928 tarihinde bu konuda bir kararname çıkarılmıştır.”